Đông Dương: Vùng đất của những điều bí ẩn và hấp dẫn

Thứ Năm, 12/10/2023

Đông Dương một thuở là vùng kỳ bí và cũng đầy thách thức. Giữa bốn bề mênh mông đẹp như tranh của ruộng đồng, núi sông, người An Nam - chủ thể chính của toàn bộ xứ sở hiện lên gợi cho những lữ khách không ít sự tò mò về tâm tính và sự pha trộn phức tạp trong đời sống của họ. Với 5 tựa sách sau đây, An Nam hiện ra trong muôn vẻ, là sự phong phú của văn hoá, phức tạp của lễ nghi, cứng nhắc của hệ thống triều chính nhưng cũng thơ mộng và bình yên bên luỹ tre làng.

1. TANG LỄ CỦA NGƯỜI AN NAM - Gustave Dumoutier

Được biết đến như công trình nổi tiếng nhất của học giả Gustave Dumoutier, "Tang lễ của người An Nam" là nghiên cứu về tín ngưỡng cổ truyền, tang lễ của người Việt thế kỷ XVIII - XIX toàn diện và công phu nhất thời bấy giờ.

Với vô số bức hình, minh hoạ cổ vừa chi tiết vừa sống động, cuốn sách cho thấy sự phức tạp và hỗn độn của văn hoá An Nam trong một đám tang, kết hợp cả Đạo giáo, tín ngưỡng phù thuật và Phật giáo đã được Việt Nam hoá. Đây là một tư liệu quý giá, đặc sắc cho cả người đọc phổ thông lẫn nhà nghiên cứu chuyên sâu.

2. AN NAM THỜI XƯA - Pierre Pasquier

Cuốn sách đào sâu nghiên cứu tâ tính và tâm hồn của dân tộc An Nam, khảo sát từ gốc đến ngọn tổ chức xã hội, đời sống An Nam trước khi có sự can thiệp của người Pháp. AN NAM THỜI XƯA phản ánh cả bộ máy xã hội từu đơn vị nhỏ nhất là gia đình đến triều đình và kết hợp khai thác nghiên cứu con người, đời sống lúc bấy giờ.

AN NAM THỜI XƯA là một nguồn tư liệu tham khảo cho những ai yêu thích tìm tòi, khám phá lịch sử. 

3. TRƯỜNG DẠY NGHỀ Ở VIỆT NAM THỜI PHÁP THUỘC (1898 - 1945) - Trần Thị Phương Hoa

Đây là một nghiên cứu nhằm xem xét và phát hoạ sự hình thành và phát triển của các trường dạy nghề tại Việt Nam trong thời kỳ thuộc địa. Các nghiên cứu của tiến sĩ Trần Thị Phương Hoa không tách rời khỏi mối quan hệ giữa nhà trường với các ngành công nghiệp cũng như thị trường lao động ở Việt Nam lúc bất giờ.

Nghiên cứu đã sử dụng nguồn tài liệu đa dạng từ tài liệu lưu trữ, báo chí đương thời, hồi ức, hồi ký để khai thác thông tin và cho ta thấy đến nay, di sản của các trường dạy nghề thời thuộc địa vẫn còn dấu ấn rất đậm nét trong ký ức xã hội Việt Nam hiện đại dù trải qua rất nhiều thăng trầm.

4. BẢO TÀNG KHẢI ĐỊNH - Tập san Những người bạn Cố đô Huế

Đặc khảo BẢO TÀNG KHẢI ĐỊNH là một trong những công trình có giá trị bậc nhất được "Tập san Những người bạn cố đô Huế" (AAVH) từng xuất bản.

Với rất nhiều bản đồ, hình vẽ, tranh minh hoạ, tác phẩm này đã cung cấp nhiều thông tin quý giá về một trong nhữung bảo tàng đàu tiên ở Việt Nam lưu giữ cổ vật cung đình triều Nguyễn. Tất cả những ý tưởng, tiêu chí xây dựng, chính sách thu thập và quản lý bảo tàng đến chi tiết những bộ sưu tập đều được đề cập trong cuốn sách.

5. PHÙ THUẬT VÀ TÍN NGƯỠNG AN NAM - Paul Giran

PHÙ THUẬT VÀ TÍN NGƯỠNG AN NAM không chỉ là một tác phẩm thuần chất nghiên cứu tôn giáo mà còn là một dẫn nhập về triết lý văn minh của người An Nam.

Mục đích chính yếu của Paul Giran là tìm hiểu về tâm hồn An Nam. Xác định được mục đích của mình, ông nghiên cứu, đào sâu vào tôn giáo - tín ngưỡng phù thuật để hiểu được những cảm nghĩ đặc thù góp phần định hình nên các thiết chế xã hội lâu đời tại An Nam - vùng đất mà ông sẽ gắn bó lâu dài.